De coronapandemie heeft ook voor de bouw de nodige gevolgen, zo blijkt uit het actualiteitenoverzicht dat wekelijks door het Instituut voor Bouwrecht wordt opgesteld. De kabinetsmaatregelen raken bijvoorbeeld de voor bouwprojecten benodigde planologische besluitvorming. Op dit moment is het niet mogelijk om fysieke vergaderingen van gemeenteraden te beleggen en is het gemeentehuis niet open voor terinzagelegging. De vaststelling van bestemmingsplannen en de verlening van omgevingsvergunningen wordt dus vertraagd.
De Spoedwet digitale besluitvorming, die inmiddels door de Kamer is aangenomen, moet hier verandering in brengen. De wet biedt voorlopig tot 1 september van dit jaar aan overheden de mogelijkheid via een digitale vergadering rechtsgeldige besluiten te nemen.
Niet alleen in het publiekrechtelijke voortraject, maar ook in het privaatrechtelijke vervolgtraject veroorzaakt de Coronapandemie de nodige problemen. Dat begint al bij de aanbestedingsfase. Fysieke bijeenkomsten in het kader van marktconsultaties zijn niet meer mogelijk. Sommige aanbesteders gaan daarom over op webinars. Vele overheden hebben aangegeven hun aanbestedingen waar mogelijk door te zetten, maar het ziet er naar uit dat een groot aantal lagere overheden op de rem trapt en het aanbod beperkter wordt. Architectenbureaus verwachten een omzetdaling van 20% en voor de langere termijn van 30%. De BNA wijst daarom op de noodzaak van noodmaatregelen voor deze bedrijven en ZZP’ers.
Ook treden in de oplevering van bouwprojecten vertragingen op, waardoor aannemers zich genoodzaakt zien hun juridische positie veilig te stellen door schriftelijke waarschuwingen aan hun opdrachtgevers te sturen. Vanuit Brussel wordt er ook het nodige aan gedaan om de problemen het hoofd te bieden. Zo heeft de Europese Commissie een kaderregeling gepubliceerd die het mogelijk maakt om liquiditeit te verschaffen aan ondernemingen die het moeilijk hebben door de Coronacrisis. Ook heeft de Commissie bevestigd dat de Coronacrisis de toepassing van een onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking (een onderhandse procedure) wegens dwingende spoed kan rechtvaardigen, met name als het gaat om aankopen die nodig zijn om de crisis het hoofd te bieden. Het is immers van belang dat de overheid investeringen blijft doen om de economie draaiende te houden. De verwachting is namelijk dat de Coronapandemie de Nederlandse economie in een recessie zal brengen, waardoor voor de bouw de derde crisis in twaalf jaar tijd dreigt. Laten we hopen dat het zover niet komt en dat bij de bestrijding van het virus toenemend succes wordt geboekt. Voorlopig werken we nog merendeels vanuit huis.
auteur
Jan-Michiel Hebly
038 428 00 77
jmhebly@benthemgratama.nl